Құрамына қарай:
Дара б.-бір сөзден тұрады.
Күрделі б.-кемінде екі сөзден тұратын бастауыш.
2)Баяндауыш-сөйлемді тиянақтап тұратын мүше.Қай сөз табынан болса, солсөз
табының сұрағына жауап береді.
Жасалуы:
-етістік
-зат есім
-сын есім
-сан есім
-есімдік
Құрамына қарай:
Дара б.-бір сөзден тұрады.
Күрделі б.-кемінде екі сөзден тұрады.
Тұрлаусыз мүшелер-өздігінен сөйлем құра алмайтын,тек сөйлемдегі ойды
анықтап,толықтап не пысықтап тұратын мүшелер.
1)Анықтауыш-сөйлемдегі басқа мүшелердің сын-сипатын анықтап тұратын мүше.
(қандай?қай? кімнің?ненің?неше?нешінші?қанша?қайдағы?қашанғы?)
Жасалуы:
-сын есім
-есімдік
-зат есім
-сан есім
-есімше
Құрамына қарай:
Дара а.-бір сөзден тұрады.
Күрделі а.-кемінде екі сөзден тұрады.
2)Толықтауыш-сөйлемдегі ойды толықтырып тұратын мүше. (кімді?нені?кімге? неге?
кімде?неде? кімнен?немен? кіммен?немен?)
Жасалуы:
-зат есім
-есімдік
-сын есім
-сан есім
-есімше,тұйық етістік.
Құрамына қарай:
Дара т.-бір сөзден тұрады.
Күрделі т.-кемінде екі сөзден тұрады.
Мағынасына қарай:
1.Тура толықтауыш-табыс септік тұлғасындағы.
2.Жанама толықтауыш-Б.Ж.К.Ш. септіктеріндегі және туралы,жәнінде,жайында
шылаулармен тіркесіп келген сөздер тұлғасындағы.
3)Пысықтауыш-сөйлемдегі іс-қимылдың түрлі белгісін анықтайтын мүше. (қайда?
қайдан?қашаннан? қалай?неліктен?не үшін?қаншалықты? қашаннан бері?неге?қанша? не
мақсатпен?)
Жасалуы:
-үстеу
-Б.Ж.Ш. септіктеріндегі сөздер
-есім сөздер
-еліктеу сөзде
-көсемше.