9 билет
2.Қазақтың салт-дәстүрлері: Шілдехана тойы,баланы қырқынан шығару,бесікке салу,тұсау кесу,атқа міну,тоқым қағар,сүндет той,тілашар,бүркітпен саят құру,үйлену тойы.
Шілдехана – бала дүниеге келгенде жасалатын той.Дастархан жайылады,домбыра тартады,ән салып,ұлттық ойындар ойналады.
Қырқынан шығару – баланың туған күніне қырық күн толғанда,ыдысқа қырық бір қасық су құйып,соған шомылдырады.
Ұл баланы 37,39 күнде шығарады.Бұл баланың қызға төлейтін қалың малы аз болсын деген ниеттен істеледі.Қыз баланы қырық күннен асырыа 42.44 күнде қырқынан шығарады.Содан кейін баланың тырнағын,шашын алады,адам аяғы баспайтын жерге көміп отырады.Сәбидің ит көйлегін сақтап қояды немесе баласы жоқ әйелге ырым қылып береді.
Бесікке салуды жасы үлкен немесе өнегелі адамға жүктейді.Ол бесікті отпен аластап,баланы бөлейді,оған сыйлық беріледі.
Тұсау кесу-бала тез жүріп кетсін деп ала жіппен баланың аяғын тұсап,тез-тез жүгіртеді.
Ер балаға сүндет тойы жасалады.Ол –мұсылмандықтың белгісі.
Бала мектеп жасына жеткенде тілашар тойы жасалады.
3.Зат есім-заттың атын білдіреді,кім? не? деген сұрақтарға жауап береді.Зат есім тәуелденеді,септеледі,көптік жалғауы жалғанады,жіктеледі.Кім деген сұраққа жауап беретін зат есім ғана жіктеледі.Жіктік жалғауы бастауыш пен баяндауышты байланыстырады,сондықтан жіктік жалғаулы сөз әрқашан баяндауыш болады.Мысалы:Мен оқушымын,сен оқушысың,ол оқушы