24 билет
2.Қазақ ауыз әдебиетінің бір түрі-шешендік өнер.Шешендік сөздер-көркем тілмен айтылған тапқыр ой,үлгілі сөздер.Онда халықтың бастан кешкен оқиғалары ақыл-ойы,арман-тілегі бейнеледі,көзқарасы көрінеді.Шешендік өнердің басты қасиеті-айтылған ойға тапқыр әрі жедел жауап беру.Қазақ халқының ерекше қадірлейтін шешендері Жиренше,Төле би,Қазыбек би,Әйтеке би,Сырым болған.Қазақ шешендік сөздерінің бастауы-мақалдар мен мәтелдер.Мысалы:
Шешеннің сөзі мерген, Шебердің көзі мерген.
3.Құрамындағы жай сөйлемдерінің баяндауыштары тиянақты болып,өзара тең дәрежеде байланысқан құрмалас сөйлемнің түрін салалас құрмалас дейміз.Салалас құрмалас сөйлем жалдғаулықты,жалғаулықсыз болып бөлінеді.Мысалы:Көктем келді,күн жылынды.
Көктем келді де,күн жылынды.Салалас құрмалас сөйлемнің жалғаулықтары:
Ыңғайлас және,да,де,та,те
Қарсылықты бірақ,алайда,дегенмен,әйтсе дк,сонда да.
Талғаулықты не,немесе,я,яки,не болмаса,әлде
Кезектес бірде,біресе,кейде
Себеп-салдар сондықтан,сол себепті,өйткені,неге десеңіз
Мен кітабымды беріп едім,бірақ ол алмады.